บทบรรณาธิการ

อยู่ยากขึ้นทุกวัน

ฉันไม่เคยคิดจะบอกใครๆ ว่าตอนนี้อยู่ที่ไหน
ฉันไม่อยากให้ใครรู้ว่ากำลังกินอะไร
ฉันไม่สนุกกับการบอกคนที่ไม่รู้จักและคนที่ไม่ใช่เพื่อนหรือญาติ ว่ากำลังคิดอะไรอยู่

แต่... 

บทบรรณาธิการ

Lost and Fun
การหลงทางและหลงหาข้อมูลทำให้เสียเวลา แต่ได้มาซึ่งความสนุก

ยุคนี้เป็นยุคที่ใครๆ สามารถเข้าถึงข้อมูลได้อย่างไร้ขีดจำกัด เราสามารถสืบค้นข้อมูลที่เราสนใจ จากนั้นมันจะนำเรา ไปสู่ประเด็นต่อเนื่องอื่นๆ อย่างไม่สิ้นสุด สำหรับฉัน ก็จะมีช่วงการหาข้อมูลด้วยการสืบค้น และทุกครั้งที่ฉันพลัดหลง เข้าสู่โหมดแห่งการสืบค้น ฉันจะเพลิน สนุก และตื่นเต้นไปเรื่อยๆ จนหลายครั้งลืมไปว่า ‘กำลังอยากรู้เรื่องอะไร’

บทบรรณาธิการ

Localism & Staycation

ความหนักอึ้งของภาระและความเบาหวิวเหลือทนของชีวิต ช่วงนี้ ฉันวนเวียนอยู่กับสิ่งที่จำได้รางๆ ในหนังสือสองเล่มที่อ่านสมัยเด็กๆ คือ ‘ความเบาหวิวเหลือทนของชีวิต‘ ของ มิลาน คุนเดอรา และ ‘งานกับคุณค่าของชีวิต’ ของ อี. เอฟ. ชูเมกเกอร์ หนังสือ ‘ความเบาหวิวเหลือทนของชีวิต’ เขียนประมาณว่า “ความหนักอึ้งของภาระบดขยี้เรา ทำให้เราจมดิ่งลง แต่ในกวีนิพนธ์แห่งความรักกลับระบุว่า สตรีเพศล้วนโหยหาที่จะถูกทับถ่วงด้วยเรือนร่างบุรุษ ภาระที่หนักอึ้งที่สุดกลายเป็นจินตภาพแห่งความเต็มเปี่ยมอันเร่าร้อนสุดแสนของชีวิต”

บทบรรณาธิการ 

The New Normal ความปกติสุข ในความปกติใหม่

1. The New Normal ณ ปี 2555
เมื่อปี 2555 ททท. จัดสัมมนา ‘เปิดมุมมอง ท่องเที่ยวไทย’ ปี 5 โดย Theme การสัมมนาในปีนั้น คือ All About Modern Thai Tourism หรือ ‘มองท่องเที่ยวสมัยใหม่ หลากหลายมุม’ ความเป็นสมัยใหม่ด้านการท่องเที่ยวเมื่อ 5 ปีที่แล้ว ททท. เปิดประเด็นหลายเรื่อง ทั้งเรื่อง SoLoMo, Sport, Hospitel ในฐานะผู้รับผิดชอบและออกแบบการประชุมในครั้งนั้น หัวข้อการสัมมนาที่ชอบเป็นพิเศษ คือ ‘ท่องเที่ยวตามสั่ง Made by Order, Design by You’ และ หัวข้อ ‘กึ่งยิง กึ่งผ่าน...สร้างสรรค์เกมการตลาดผ่านการท่องเที่ยวเชิงกีฬา’

มีหัวข้อการสัมมนาที่หยิบยกมาเสนอหัวข้อหนึ่ง เป็นหัวข้อที่ผู้เขียนเพิ่งเริ่มสนใจ และเห็นว่าเนื้อหาน่าจะเกี่ยวข้องกับ ‘ความเป็น สมัยใหม่’ จึงตัดสินใจบรรจุไว้ในกำหนดการ หัวข้อนั้น คือ ‘การกลับสู่ความปกติเดิม และ การก้าวสู่ความปกติใหม่ : เมื่อ Lifestyle Marketing ถูกอธิบายโดยแนวโน้มเรื่อง The Old Normal & The New Normal’

FAKE
เราเริ่มไตรมาสแรกของปี 2559 ด้วยเรื่อง FAKE

1.
ย้อนไปเมื่อปี 2552
ททท. จัดสัมมนา เปิดมุมมองท่องเที่ยวไทย ปี 2 ในหัวข้อ ‘การท่องเที่ยวแบบ PO MO (Post Modern Tourism) จาก Faketastic ถึง Mood Consumption’ มีวิทยากร 2 คน คือ คุณเอ๋ สุพิชา สอนดำหริ และ คุณแขก คำ ผกา โดยมีคุณภิญโญ ไตรสุริยธรรมา เป็นคนชวนคุย จำได้ว่า เป็นการคุยที่สนุก ได้ความรู้เรื่องการท่องเที่ยว Pre Modren / Modern และ Post Modern รวมทั้งยังได้สำรวจรูปแบบ และพฤติกรรมของนักท่องเที่ยวในปี พ.ศ. นั้น ผ่านการพูดคุยของวิทยากร

พลิกทีละหน้า ช้าๆ ชัดๆ

มิตรสหายท่านหนึ่ง กล่าวว่า ‘ความช้า’ คือ ความหรูหราใหม่

มิตรสหายท่านเดิม กล่าวย้ำ ‘การเข้าซูเปอร์มาร์เก็ตเป็นเรื่องธรรมดา ความหรูหราอยู่ที่ตลาดสด’

จริงๆ แล้วถ้า ความช้า = ความหรูหรา และ ความหรูหรา = ตลาดสด หลายคนคงจัดวางตนเองอยู่ใน Segment ที่เป็น High End หรือ Luxury รวมทั้งผู้เขียนด้วย

Gender Tourism, Human Right Human Left
ท่องเที่ยวหลากหลาย ผู้หญิงเลี้ยวซ้าย ผู้ชายเลี้ยวขวา

“จู้จี้ ขี้บ่น เรื่องมาก โลเล ไม่มั่นใจ”
ชุดคำเหล่านี้ ถูกใช้เป็นภาพแทนความเป็นหญิง ทั้งๆ ที่ผู้ชายก็มีพฤติกรรมดังกล่าวที่ไม่แตกต่างกัน

“มั่นคง หนักแน่น เป็นผู้นำ ตัดสินใจเด็ดขาด”
ชุดคำเหล่านี้ ถูกใช้เป็นภาพแทนความเป็นชาย ในขณะที่ผู้หญิงก็มีคุณสมบัติดังกล่าวเทียบเท่ากัน

การกำหนดคุณลักษณะความเป็นหญิง ชาย เริ่มพร่าเลือนไปทุกวัน ความเชื่อที่ว่ากิจกรรมการตีกอล์ฟ เที่ยวไนต์คลับ เป็นเรื่องของนักท่องเที่ยวชาย เริ่มไม่จริงเสมอไป เพราะเราจะเห็นเลดี้กอล์ฟ และสถานบันเทิงสำหรับผู้หญิงมากมาย 

Modern Tourists : Catch me if you can

ระหว่าง Sharing Economy กับ Hip Tourism จะเลือกเรื่องไหนขึ้นปกดี เราเลือก Sharing Economy ขึ้นปก ด้วยการใช้สัญชาตญาณล้วนๆ ไม่มีวิชาการปน

เจอนั่น เจอนี่ ปี 2558
Journal Journey 2015

1) การเปลี่ยนแปลง
เพื่อนๆ จากหลายหน่วยงานได้สอบถามและทักท้วงเรื่องหัวหนังสือ TAT Tourism Journal มาเป็นแรมปี ประเด็นที่ทักท้วงคือ เนื้อหาสาระที่อยู่ในหนังสือ มันไม่อยู่ในข่ายของการเป็น Journal

บทบรรณาธิการ
การติดตามแนวโน้มการท่องเที่ยวเป็นภาระงานที่ถูกระบุไว้อย่างเป็นลายลักษณ์อักษร ปรากฏอยู่ใน Job Description ของกอง/งานที่สังกัดอยู่ (นั่นก็คือ กองวิจัยการตลาด ททท.) วิธีการติดตามแนวโน้มการท่องเที่ยวที่ปฏิบัติอยู่ คือ การอ่าน ข้อมูลจากแหล่งต่างๆ เช่น

บทบรรณาธิการ

ในช่วงเวลา 3-4 ปีที่ผ่านมา มีงานอยู่ 2 งาน ที่เราติดตามอยู่อย่างต่อเนื่อง งานหนึ่งติดตาม อย่างจริงจัง เข้าร่วมทุกปี พร้อมกับประกาศตัวว่าเป็นแฟนพันธุ์แท้ งานนี้จัดในประเทศไทย โดยศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ หรือ TCDC ชื่องาน Creativity Unfold ปีล่าสุด งานนี้มีชื่อเล่นสั้นๆ ว่า CU

บทบรรณาธิการ

Day of Unplugging
วันถอดปลั๊กไฟ

วันหยุดธรรมดา

          วันที่เขียนบทบรรณาธิการชิ้นนี้ เป็นวันอาทิตย์ที่ 23 มีนาคม 2557 เป็นวันหยุดธรรมดาที่ไม่ธรรมดา เพราะฉันตั้งใจไปงาน Let’s Read Let’s Travel ที่ TK Park  จัดขึ้น ตั้งใจไปฟังการพูดคุยของสองสาว แวววรรณ-วรรณแวว หงษ์วิวัฒน์ เรื่องการเดินทางด้วยรถไฟจากลอนดอนถึงกรุงเทพฯ สองสาวอวยพรตัวเองว่า  Wish Us Luck ขอให้เราโชคดี

บทบรรณาธิการ

บทความในจุลสารวิชาการการท่องเที่ยวฉบับนี้ค่อนข้างหลากหลาย ตามวิถีการท่องเที่ยวที่มี หลายองค์ประกอบ เฉกเช่นเดียวกับศาสตร์ทางการท่องเที่ยวที่หล่อหลอมศาสตร์ต่างๆ เข้าไว้ ด้วยกัน ไม่ว่าจะเป็นการตลาด การบิน การจัดการอย่างยั่งยืน มานุษยวิทยา จิตวิทยา  การท่องเที่ยวจึงได้ยืมศัพท์เทคนิคของศาสตร์อื่นๆ มาใช้ เช่น PANKs, Happiness  Index,  Low Carbon, Pop Culture, Soft Content

1.  เมื่อทบทวนเหตุการณ์ต่างๆ ที่เกิดขึ้นในช่วงปี 2556 ตลอดทั้งปี มีหลายเหตุการณ์ที่น่าสนใจทั้งที่เป็นเหตุการณ์ภายนอกประเทศ และเหตุการณ์ในประเทศ ทั้งที่เป็นเรื่องดีและเรื่องร้าย (ต่ออุตสาหกรรม ท่องเที่ยวไทยในภาพรวม) การบันทึกเหตุการณ์ต่าง ๆ ไว้ ทำให้เราไม่หลงลืม และใช้ประโยชน์จากการบันทึกนั้นเพื่อทบทวนการทำงานที่ผ่านมา     

2. ในปี 2555  eTAT Journal ไตรมาส 1/2013 มีบทความที่เกี่ยวกับ เหตุการณ์สำคัญในปี 2555 ซึ่งหลายเหตุการณ์ยังไม่จบ ต้องติดตามต่อเนื่อง ถ้าลองย้อนกลับไปดูจะพบว่า มีเรื่องให้ฉุกคิดมากมาย อาทิ 

ที่ สำนักงานการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยจังหวัดเชียงใหม่

เรามีนัดกับนักวิชาการจากมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ 2 ท่าน คือ ศ.ดร. อรรถจักร สัตยานุรักษ์ อาจารย์ประจำภาควิชาประวัติศาสตร์ คณะมนุษยศาสตร์ และ รศ.สมชาย ปรีชาศิลปกุล อาจารย์จากคณะนิติศาสตร์ ทั้งสองท่านสละเวลาในวันหยุดมานั่งสนทนาเรื่องเกี่ยวกับการท่องเที่ยวของจังหวัดเชียงใหม่ จังหวัดที่เป็นทั้งบ้าน ทั้งที่ทำงาน เป็นจังหวัดที่มีหลายหน่วยงานในประเทศไทยมุ่งกำหนดภาพลักษณ์ให้เป็น Creative City เป็น Mice City และหลายสำนักในต่างประเทศได้จัดอันดับให้เชียงใหม่เป็นเมืองน่าท่องเที่ยวอันดับโลก

ถ้าพูดถึง มวยไทย คนรุ่นเก่ามักจะนึกถึงนักมวยรูปหล่อสียงเหน่อ อย่าง สามารถ พยัคฆ์อรุณ หรือถัดมาก็จะเป็น สมรักษ์ คำสิงห์ นักมวยอารมณ์ดี ขี้โม้ รุ่นถัดมา ก็โด่งดังมากมาย คือ น้องตุ้ม ปริญญา เจริญผล นักมวยนะยะ และช่วง 10 ปีที่ผ่านมา ก็มี ภาพยนตร์เรื่ององค์บาก ฉายทั่วโลก ชาวต่างชาติรู้จักประเทศไทย มวยไทย ช้างไทย นับว่าเป็นการเปิดภาพการรับรู้ประเทศไทยไปได้อย่างกว้างขวาง

          มวยไทย เป็นศิลปะการต่อสู้ของไทยที่กำลังได้รับความนิยมอย่างมากในหมู่ชาวต่างชาติ 

บทบรรณาธิการ
นักท่องเที่ยวจีน 8 เดือน 3.2 ล้าน

ช่วงนี้เป็นช่วงที่มีหน่วยงานต่างๆ เชิญผู้เขียนไปบรรยายเกี่ยวกับเรื่องการท่องเที่ยว นานๆ จะมีคนเชิญ เลยคิดเยอะ เพราะเริ่มไม่มั่นใจว่าจะมีอะไรไปพูด ไปแลกเปลี่ยน ก่อนอื่นก็ดูจากหัวข้อที่ระบุไว้ว่าจะบรรยายได้หรือไม่ มีเวลาเตรียมข้อมูลหรือไม่ การรับบรรยายในแต่ละครั้ง จำเป็นต้องหาข้อมูลประกอบ และที่สำคัญคือ ต้องเป็นเรื่องที่เรารับผิดชอบ ดังนั้น หัวข้อที่รับบรรยายจึงป้วนเปี้ยนแถวๆ สถานการณ์ท่องเที่ยว แนวโน้มการท่องเที่ยว พฤติกรรมนักท่องเที่ยว บางครั้งก็จะมีมาแปลกๆ แหวกแนว เช่น หัวข้อที่มาล่าสุดคือ She-conomy อันนี้ยังงงๆ ว่า จะประมาณไหน

บทบรรณาธิการ 3/2556
ทวงคืนผัดกะเพรา กับ การสื่อสารข้ามวัฒนธรรม

     ประมาณปลายเดือนพฤษภาคม ได้นั่งคุยกับ ดร.เทิดชาย ช่วยบำรุง เรื่อง การเติบโตของตลาดจีน รัสเซีย อินเดีย ทำให้เกิดปัญหาอื่นตามมา เช่น ผลกระทบต่อกลุ่มนักท่องเที่ยวจากยุโรปและสแกนดิเนเวีย และผลกระทบต่อชุมชนในพื้นที่ท่องเที่ยว

    ระหว่างคุย ดร.เทิดชาย ก็ไปยกตัวอย่าง เรื่อง ผัดกะเพราที่ควรถูกออกแบบเฉพาะสำหรับลูกค้าที่แตกต่างกันทั้งช่วงอายุ เพศ อาชีพ การศึกษา สถานภาพสมรส เช่น ผัดกะเพราสำหรับวัยรุ่น หรือ ผัดกะเพราของเด็ก เป็นต้น คุยถึงตรงนี้ ทำให้เรานึกถึง เพจ ทวงคืนผัดกะเพราไม่ใส่ถั่วฝักยาว ข้าวโพดอ่อน และหัวหอมใหญ่ ที่ฮือฮามากในช่วงต้นเดือนมีนาคม และความฮือฮา ฮ้าไฮ้ ก็ยาวนานประมาณ 10 วัน เท่านั้น แอดมินฯ ของเพจนี้ ก็ประกาศปิดตัวในวันที่ 18 มีนาคม 2556

ปี 2555
    • นักท่องเที่ยวต่างชาติเดินทางท่องเที่ยวประเทศไทย 22.35 ล้านคน เพิ่มขึ้น 16.24%
    • อันดับ 1 คือ นักท่องเที่ยวจากสาธารณรัฐประชาชนจีน จำนวน 2.76 ล้านคน เพิ่มขึ้น 61.97 % (เป็นการขึ้นอันดับ 1ครั้งแรก ทำลายแชมป์เก่า คือ มาเลเซียซึ่งครองอันดับ 1 ติดต่อกันมาถึง 10 ปี)

    • อันดับ 4 คือ นักท่องเที่ยวจากรัสเซีย จำนวน 1.31 ล้านคน เพิ่มขึ้น 24.61 % 

เป็นที่ยอมรับกันในระดับสากลว่า ประเทศไทยมีชื่อเสียงด้านอาหาร จากการติดตามผลการจัดอันดับในหลาย ๆ สำนัก ก็พบว่า อาหารไทยโดดเด่น เป็นที่รู้จักและนิยมชมชอบ แม้จะมีบางครั้งที่ขัดอกขัดใจอยู่บ้าง อย่างในกรณี การจัดอันดับของ Future Brand ในปี 2011–2012 ด้านอาหาร ประเทศไทยติดอันดับ 6 ในขณะที่สิงคโปร์ ติดอันดับ 5 ทำให้เกิดคำถามอื้ออึงกันในวงการว่า อาหารสิงคโปร์ คืออะไร ?