การมาถึงของเทคโนโลยี ฆ่าฉัน ฆ่าฉันให้ตายดีกว่า

การมาถึงของเทคโนโลยีใหม่ๆ สร้างความกังวลให้ กับผู้คนเสมอ เพราะโลกเราหมุนและเปลี่ยนไปทุกครั้ง เมื่อเทคโนโลยีใหม่เดินทางมาถึง อย่างที่มีเพลงวง The Buggles ชื่อเพลง Video Killed the Radio Star (1979) เมื่อเอ็มทีวีมาถึง ก็จัดการฆ่าวิทยุทิ้ง และไม่ต่างจากที่ ทีวีมาฆ่าโรงภาพยนตร์ อินเทอร์เน็ตมาฆ่าสิ่งพิมพ์ ยูทูบ มาฆ่าโทรทัศน์ เว็บดูหนังออนไลน์มาฆ่าโรงภาพยนตร์ อีกรอบ แต่ความจริงแล้วใช้คำ ว่า ‘ฆ่า’ ก็อาจจะดูอุกอาจ มากเกินไป คือจริงๆ มันก็ฆ่านั่นแหละ แต่หากเรียกว่า การเปลี่ยนแปลงอาจจะดูซอฟต์ลง และดูเป็นเหตุเป็นผล มากกว่า และหลายๆ ครั้งบางทีมันก็ไม่ได้ฆ่า มันแค่ เปลี่ยนรูปฟอร์มใหม่ และสนับสนุนให้เกิดการพัฒนา ยิ่งขึ้นด้วยซ้ำไป

นิยามการท่องเที่ยวของคนเราในยุคนี้สนุกขึ้นเรื่อยๆ จากที่แต่ก่อนเราเน้นเพียงแค่ การเคลื่อนตัวจากสถานที่หนึ่งไปยังอีกสถานที่หนึ่ง เปลี่ยนจากกรุงเทพฯ เป็นเชียงใหม่ เปลี่ยนจาก ประเทศไทยเป็นประเทศญี่ปุ่น เพียงแค่ไปยืนในที่ที่ไม่เหมือนแถวบ้านเรา ไปเดินในที่ที่เราอ่านภาษาเขาไม่ออก หรือเมาท์คนต่างชาติแล้วเขาไม่โกรธ (ฟังไม่รู้เรื่อง) แค่นี้ก็ก่อให้เกิดความรู้สึกดี แต่ด้วยเหตุที่ค่าตั๋วเครื่องบินดันถูก การไปสู่ดินแดนที่ไม่คุ้นเคย และเป็นเรื่องใหญ่จึงค่อยๆ กลายเป็นความคุ้นเคยและกลายเป็น เรื่องง่ายดาย การไปต่างถิ่นได้หลายรอบทำให้ความเรื่องมากเพิ่มขึ้น ซึ่งไม่ได้แปลว่าเรื่องมากแล้วไม่ดี แต่ว่ามันคือโอกาสที่เราจะได้ ทำความรู้จักดีเทลใหม่ๆ ในสถานที่ที่เราไม่คุ้นเคยบ้าง การท่องเที่ยวจะไม่จบแค่การถ่ายรูปกับสถานที่ท่องเที่ยวอีกต่อไป

“เดี๋ยวนี้มันมีนักท่องเที่ยวจีนเจนใหม่แล้วนะเว่ย” เพื่อนชาวไทยกล่าวไว้

“คืออะไรวะ“ ผมถามต่อ

“เวลาคนจีนมาเที่ยวเดี๋ยวนี้นะ เริ่มมากันเองแล้ว ไม่มาทัวร์ มาจ้างโลคอลไกด์กันที่นี่, ส่วนใหญ่ เป็นเด็กๆ วัยรุ่นๆ เมืองๆ แต่ความแจ๋วคือพวกนี้แม่งจ่ายหนักมากเลย”

อันที่จริงผมก็ไม่รู้ว่าจริงเท็จแค่ไหน แต่มันก็มีความเป็นไปได้ เพราะโลกนี้จะมีเจนใหม่เกิดขึ้นเสมอ มันทำให้เราคิดได้นิดนึงว่า บางครั้งเราก็ลืมไปว่านักท่องเที่ยวมันไม่ได้มีแค่กลุ่มเดียว

1 YOLO : ชีวิตใช้ซะ

พอจะจับกระแสปรากฏการณ์ทางสังคมของพฤติกรรม หนุ่มสาวฝั่งตะวันตกในรอบ 4-5 ปีมานี้ว่า พวกเขาต้องออกไป ทำอะไรที่ฟังดูสนุกสุดขั้ว ชีวิตนี้ขอทำสักครั้ง! เช่น ออกไป ล่าแสงเหนือ, กระโดดจากเครื่องบินดิ่งพสุธาทำ Sky Drive, ปีนหน้าผา ฯลฯ แนวคิดที่กำกับกิจกรรมตระกูลนี้มีชื่อเรียกว่า ‘YOLO’ (โย-โล) ย่อมาจาก You Only Live Once หรือ เกิดมาชีวิตเดียวต้องทำอะไรให้คุ้ม-ให้ถึงที่สุด

ทุกครั้งที่ผมมีโอกาสได้พูดคุยกับเด็กหนุ่มเด็กสาวที่เพิ่งเรียนจบถึงเรื่อง การเดินทางท่องเที่ยวไปยังต่างประเทศ ส่วนใหญ่พวกเขาจะตอบว่าเพิ่งไปเที่ยวบริเวณประเทศเพื่อนบ้านกันมา อย่าง พม่า ลาว มาเลเซีย สิงคโปร์ เนื่องจากเดินทางง่าย สะดวก และที่สำคัญคือราคาไม่แพง บางคนดีขึ้นมาหน่อยก็เดินทางไปเกาหลีใต้ ตามซีรีส์ที่พวกเขาชื่นชอบ หรือตะลุยโตเกียวตามหนังสือไกด์บุ๊คบอกหรือตามโปรโมชั่นของสายการบิน แต่หลายคนมักไปพักตามโรงอาบน้ำ หรือนอนในสถานที่ที่ไม่ใช่โรงแรม หรือกระทั่งโฮสเทล แน่นอนว่าการได้ไปก็ย่อมดีกว่าไม่ได้ไป เพราะยังมีหลายคนที่ยังคงต้องเฝ้าเพียรเก็บตังค์เพื่อที่จะได้บินออกนอกประเทศสักครั้งหนึ่งที่ไหนก็ได้ 

ถอดความจากการนั่งล้อมวงคุยกับ นวพล ธำรงรัตนฤทธิ์ ใน ททท. เมื่อปลายปี 2557

นวพล เคยเขียนบทภาพยนตร์ เคยเขียนหนังสือ เคยทำหนังสั้น เคยกำกับหนังยาว เคยทำมิวสิกวิดีโอ เคยได้รางวัลมากมาย เคยช่วยงาน ททท. หลายครั้ง ตั้งแต่ปี 2553-ปัจจุบัน 

ทั้งช่วยพูด ช่วยเขียน ช่วยคิด ช่วยแก้ไข

เทรนด์การเดินทางของ ‘หญิงสาว’ มีจุดเริ่มต้นมาจากหมุดหมายอันใดหรือ? จากผีเสื้อสีเหลืองที่ผู้หญิงสูงวัย เห็นในวรรณกรรม ‘หนึ่งร้อยปีแห่งความโดดเดี่ยว’ หรือจากความฝันอยากโบยบิน ในตัวละครเด็กของหนัง ‘จิบลิ’, จากรอยเท้าแรกของนักท่องโลกอย่าง ‘ราเชล วีน’ หรือจากการ ออกนอกบ้านของตำนานสาวน้อยแบบ ‘โดโรธี’ จะมาจากต้นทางอันใดนั้น เมื่อโลกหมุนมาถึงปี 2015 ‘ผู้หญิง’ ก็ทำการยึดโลก (ก่อน ‘เอเลี่ยน’ และ ‘มนุษย์ต่างดาว’) อย่างเบ็ดเสร็จแล้วในทางวัฒนธรรมป๊อป, การเมือง และการท่องเที่ยว

ผมเคยเป็นเด็กวัยรุ่นที่อยู่ทั้งยุคค่าตั๋วเครื่องบินแพง และค่าตั๋วเครื่องบินถูก ในยุคค่าตั๋วแพงนั้น พวกเราทำได้เพียง นั่งดูพี่ เรย์ แมคโดนัลด์ ที่จะคอยบิวท์ให้เราออกเดินทางแบบ แบ็คแพ็ค แสวงหาชีวิตมันๆ ในฝรั่งเศส รัสเซีย อุรุกวัย พี่เรย์จะคอยบอกว่า พวกเราวัยรุ่นต้องใช้ชีวิต พวกเรามีแรง มีความฝัน พี่เรย์ครับ ผมอยากจะบอกว่า พวกเรามีทุกอย่างเลยครับ ยกเว้นตังค์ ดังนั้น แทนที่จะฟังพี่เรย์ เราเลยต้องมานั่งฟัง พี่ๆ ณ ทราเวลเอเจนซี่ ผู้คอยบอกเราอยู่เสมอว่า ใจเย็นๆ มึงเริ่มต้นจากสิงคโปร์ ฮ่องกง เมียนมาร์ เวียดนามก่อนมั้ย ซึ่งแน่นอนว่า สิงคโปร์กับฮ่องกงจะไปมันอะไรวะ มันต้องแดนฝรั่งไกลโพ้นทะเลดิ ถึงจะเรียกว่าการสำรวจโลก

ยุคสมัยที่พื้นที่ youtube มีมูลค่ามากกว่าการยิงโฆษณาทางทีวีหรือแปะภาพนิ่งบนบิลบอร์ดทางด่วนมนุษย์หลายคนต้องเริ่มหันมาเรียนรู้ในการใช้ช่องทางนี้มากขึ้น หลายคนเริ่มต้องหัดตัดต่อวิดีโอให้เก่งขึ้น (รวมถึงการที่เด็กสมัยนี้มีความรู้ความเข้าใจเรื่องการทำหนังเป็นเบสิกชีวิตมากๆ แทบจะไม่ต้องเรียนรู้อะไรกันเลย ทำเป็นในสายเลือด) ดังนั้นจึงไม่น่าแปลกใจที่ช่องทางการโปรโมตสิ่งต่างๆ จะถูกทำออกมาเป็นคลิปไวรัลมากขึ้น เพราะถ้าจะบอกว่ามันเป็นภาษาในการสื่อสารกับมนุษย์สมัยนี้ก็ว่าได้ เราอยู่ในยุคของ visual culture แล้วยุคที่คนชอบดูและฟังมากกว่าอ่าน